نکته تربیتی - آموزش و تربیت معنوى، دو بال براى پرواز
آموزش و تربیت معنوی دو بال برای پرواز
اگر اساتید دانشگاه فقط همّشان این باشد که درس بگویند- البته در دانشگاه هاى سابق ما، درس هم درست نبود. اگر بود، ما این قدر عقب نمانده بودیم از دانش هم. حالا ما فرض مى کنیم که خیر، خوب حالا هم ان شاء اللَّه خوب است- فقط بنایشان بر این باشد که تعلیم کنند اینها را، پهلویش تربیت نباشد، تربیت معنوى نباشد، از دانشگاه آنها مى آید بیرون که فساد مى کنند. حوزه هاى علمى هم همین طور است. اگر در حوزه هاى علمى قدیمى تهذیب نباشد، اخلاق نباشد، آموزش معنوى نباشد، فقط آموزش علمى باشد، فقط علم در کار باشد، آنجا هم افرادى از آن خواهند بیرون بیاید که دنیا را هلاک مى کنند، به هم مى زنند. پس آن دو رکن آموزش با رکن پرورش باید بگوییم که اینها با هم هستند، و اگر با هم در یک جمعیتى، در یک بنگاهى، در یک مدرسه اى، در یک دانشگاهى، اینها همدوش هم رفتند و جلو رفتند، آن وقت است که ما استفاده از دانشگاه مى کنیم؛ استفاده از حوزه هاى علمى مى کنیم؛ استفاده از همه جا مى کنیم. از آموزش هاى پایین و بالا، همه جا، همه مراتب.
بنابراین، چیزى که مهم است، قضیه پروراندن روح این اطفال از کوچکى تا برسد در هر جا که مى روند، آنها را تربیت روحى بکنند و تربیت علمى. اگر علم در یک قلب فاسد وارد شد، در یک مغز فاسد از جهت اخلاق وارد شد، ضررش بیشتر از نادانى است.
نادانى فقدان یک امر بزرگ است، اما دیگر ضرر زدن نیست و نابود کردن نیست. به خلاف اینکه اگر دانش باشد بدون بینش اخلاقى و بینش نفسانى و الهى، این است که بشر را به هلاکت مى رساند. انبیا هم آن قدرى که در تربیت پافشارى مى کردند و آن قدرى که مردم را سوق مى دادند به اینکه مهذب باشند، آن قدر علم را سوق نمى دادند به علم.
سوق به تهذیب بیشتر از او است براى اینکه، او فایده اش بیشتر است. البته علم هم یک چیزى است که مورد نظر همه بوده و هست، لکن اینها باید با هم باشند. اینها یک دو بالى هستند که اگر یک ملتى بخواهد پرواز کند طرف سعادت، با دو تاى اینها باید پرواز کند، یکى اش که ناقص باشد نمى شود.
منبع: صحیفه جلد 16 - ۱۳۶۱/۰۶/۲۸