نظر رهبری در مورد فتوای مرحوم سید عبدالحسین لاری
رهبری پس از شنیدن این ماجرا فرمودند «ای کاش یک جو غیرت این مرد بزرگ در میان برخی سران کشورهای اسلامی بود تا اینگونه تن به ذلت ندهند» و بعد فرمودند «فتوای آن مرحوم دربارهی اجناس خارجی با اینکه دهها سال پیش صادر شده اما هنوز زنده است و برای امروز ما راهگشا است و باید فراروی استقلال اقتصادی ما قرار گیرد.»
گفتوگو با دکتر سید محمدتقی آیتاللهی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
یکی از مواردی که آیتالله لاری در طول زندگی خود بر دوری از آن تأکید میکرد، بحث استعمال اجناس خارجی بهویژه کالاهایی که روسها و انگلیسیها وارد کشور میکردند بود. چرا که این دو دولت جدیترین دشمنان ایران بودند. علاوه بر اینها ایشان معتقد بود که نباید پول از کشور اسلامی به کشور بیگانه برود و باعث تقویت دشمنان و استعمارگران و وابستگی اقتصادی و به تبع آن وابستگی سیاسی مسلمانان به دشمنانشان شود.
آیتالله لاری این نوع وابستگی را حرام میدانستند. ایشان برای اینکه مردم بهتر صحبت او را بپذیرند اولاً خودش لباس وطنی میپوشید و سادهزیست بود. حتی در آن زمان که حجاج خانهی خدا در بازگشت از سفر حج قرآنهای عثمانی را وارد میکردند به شدت مورد مذمت و نکوهش ایشان قرار میگرفتند؛ چرا که این قرآنها در کشور آلمان چاپ میشد و از همین دریچه وجوه فراوانی به دولت آلمان میرسید. همچنین مرحوم سید عبدالحسین لاری از مصرف قند و چای به این علت که دولتهای محارب در واردات آن نقش داشتند خودداری میکرد.
آیتالله لاری بر خودکفایی مسلمانان تأکید بسیار داشت و معتقد بود باید روابط مسلمانان با بیگانگان بر پایهی اسلام تعریف شود، همانطور که قاعدهی فقهی «نفی سبیل» هرگونه تسلط کفار بر مسلمانان را جایز نمیداند.
فتوای مهمی هم از ایشان در خصوص استعمال کالاهای خارجی موجود است. ایشان در پاسخ به این سؤال که آیا استعمال مصنوعات، مشروبات، ملبوسات و مطعوماتی که از بلاد کفر وارد میشود جایز است؟ طبق روش معمول خود پس از بیان استدلالها و مستنداتی از قرآن فتوا میدهد که امروز آنچه بهعنوان پول از بلاد اسلامی به بلاد خارجه میرود، کمک به دشمنان دین و کفار است برای ریختن خون مسلمانان. اجتناب از استعمال آنها برای مسلمانان واجب است مگر در صورت اضطرار و عدم وجود اشیاء وطنی اسلامی پس از عدم علم به نجاست آنها اکلاً، شرباً و لبساً فی الصلاة و الطواف. و بحث مفصلی راجع به این مسئله میکند و میفرماید باید وسایل قطع احتیاج به کفار فراهم شود.
***
حضرت آیتالله خامنهای در سفرهای خود چه در زمان ریاست جمهوری و در زمان رهبری به استان فارس، همیشه دربارهی مرحوم سید عبدالحسین لاری نکاتی را گفتهاند. اما به دو خاطره اشاره میکنم:
در سفر آیتالله خامنهای در سال ۱۳۶۷ شمسی به جهرم، ایشان بر سر مزار آن مرحوم حاضر شدند و به قرائت فاتحهای پرداختند. در آنجا پلاکاردهایی از جملات و عبارات مرحوم لاری نظیر فتواهای ضد استعماری و ضد استکباری مرحوم لاری نصب شده بود. ایشان با خواندن آنها فرمودند: رازی که من را به مرحوم لاری علاقهمند میکند همین تعبیراتی است که از ایشان موجود است.
در همان سال و پس از قبول قطعنامه از سوی ایران، قوای بعث حملهی مجددی را به ایران آغاز کردند که در پی این حمله اعلام بسیج عمومی شد و بسیاری از ائمهی جمعه به جبهه رفتند. در آن زمان آیتالله خامنهای هم به جبهه آمدند. مرحوم سید حسین آیتاللهی نوهی مرحوم لاری که آن زمان امام جمعهی جهرم بودند نقل میکند که یک شب آیتالله خامنهای ما را برای شام دعوت کردند. ما به محل اقامت ایشان رفتیم و شام را با هم صرف کردیم. بعد از صرف شام من به گمان اینکه ایشان احتمالاً حرفهایی با فرماندهان جنگ دارند و من نباید وقت ایشان را بگیرم بازگشتم که ایشان دنبال من فرستادند و گفتند که ما با شما این حرفها را نداریم و دربارهی جد ما (مرحوم لاری) پرسیدند که بحث زیادی هم بین ما شد تا آنجا که من خاطرهای را که برادرم از پدرم شنیده بود برای ایشان نقل کردم. ماجرا این بود که یک روز مرحوم لاری میبیند کالسکهای در فیروزآباد فارس در حال حرکت است. میپرسد این کالسکه چیست؟ مشخص میشود افراد سوار بر آن چند کاردار و سفیر خارجی و مستشار روس هستند. به محض اطلاع از این موضوع حال ایشان به شدت منقلب میشود بهگونهای که سه روز لب به غذا نمیزند و میگوید آن غیرت مسلمانی کجاست که دشمن خارجی میتواند اینطور در کشور اسلامی به راحتی حرکت کند؟
ایشان نقل میکند که رهبری پس از شنیدن این ماجرا فرمودند «ای کاش یک جو غیرت این مرد بزرگ در میان برخی سران کشورهای اسلامی بود تا اینگونه تن به ذلت ندهند» و بعد فرمودند «فتوای آن مرحوم دربارهی اجناس خارجی با اینکه دهها سال پیش صادر شده اما هنوز زنده است و برای امروز ما راهگشا است و باید فراروی استقلال اقتصادی ما قرار گیرد.»