درسی از آقانورالدین - احترام و خوش‌رویی هنگام بخشش

احترام و خوش‌رویی هنگام بخشش

احترام به کسی که از بخشش آدمی برخوردار می‌گردد، نشانه‌ی بزرگ منشی و عُلوّ همت و مروت دینی ست. از سوی دیگر، معذرت خواهی از طرف مقابل به هنگام اعطای وجوه، بیانگر کم شمردن بخشش از سوی بخشنده است و این نکات ارزنده در همه یافت نمی‌شود. چه بسیار کمک‌ها که به واسطه منت و تحقیر و ...، از ارزش حقیقی‌اش تهی می‌گردد.

بخشش مرحوم آقا به طلاب با کمال خوش رویی و اعتذار بود و بدینسان، احترام طرف مقابل را نگه می‌داشت و انعام خود را کوچک می‌شمرد و این خود، از دستورات بزرگ اخلاقی ست که نه تنها اسلام، بلکه هر وجدان بیداری آن را ستایش می‌کند و بدان ارج می‌نهد.

هر کس از او در خواستی داشت، بدون هیچ مضایقه ای برآورده می‌کرد، ولو اینکه سوال کننده فردی به دور از معنویات، معصیت کار و بی توجه به شرع به حساب می‌آمد. مگر نه این است که ائمه ما (علیهم السلام) دوست و دشمن را از مراحم و کمک خود بهره‌مند می‌ساختند و حتی در مقابل اهانت آنان، با حلم و طلاقت وجه با آنان رفتار می‌کردند. مگر نه این است که بدخواهان ائمه، اغلب پس از اینکه قرین الطاف امامان معصوم ما می‌شدند، از اعمال گذشته شرمسار، و به سوی طاعت و دوستیِ اهل بیت رهسپار می‌گشتند.

بی تردید رفتار خوب و مهرآمیز پیشوایان دین با معصیت آلودگان، خود مِفتاحی بود که دریچه سعادت را بر قلب آن‌ها می‌گشود و آنان را به فکر و تعمق در حقانیت ائمه و پایبندی به فرامین دین می‌انداخت.

نقل می‌کنند «روزی، مردی – که مرتکب بعضی معاصی می‌شد- خدمت آقا آمد و طلب کمک نمود، آقا پنج تومان به او عنایت کرد. پس از دور شدن آن شخص، به ایشان گفتند : این مردی که از شما کمک خواست فلان است. آقا فرمود: بگویید بیاید! اطرافیان گمان کردند آقا می‌خواهد پول را پس بگیرد، اما با کمال تعجب دیدند مبلغ دیگری هم بدان افزود. این موجب ازدیاد تعجب آنان شد. علت را جویا شدند. آقا قریب به این مضمون جواب دادند: شایسته نبود دنبال معصیت رود، اما رفته، این دلیل نمی‌شود که از حق خوراک و پوشاک هم محروم و یا محکوم به نیستی شود؛ و در ضمن از حرف‌های شما متوجه شدم مخارج مشروعش زیاد است، مورد بعدی که کمک شد، بدان جهت بود.»

آری، بزرگواری‌اش در افقی وسیع درخشش داشت و مهر و عطوفت و انسان دوستی‌اش، بزرگ‌ترین تأثیر را در جذب نا آگاهان و آلودگان، به سوی تدین و عبادت ایفا می‌کرد و گرنه حضرت به خوبی موارد تجرّیِ به فسق را می‌دانست و تمییز بین موعظه اخلاقی و آن را به خوبی واجد بود.

انتخاب شده از کتاب اویس زمان و نور عالمان